Filmscript met racistische elementen leidt tot burenconflict

Asian Raisins ontvangt het hele jaar door meldingen van incidenten gerelateerd aan racisme en discriminatie. Behalve het registreren van de meldingen, nemen wij ook actie. Dit artikel vertelt over een recent incident waarin de confrontatie tussen twee buren hoog oploopt door een filmscript. Ook laat het zien welke steun onze vrijwilligers bieden.

Context

A* kreeg een filmscript doorgestuurd van haar buurvrouw die bij een filmclub zit. De club werkte aan een jubileumfilm en zocht nog een laatste kandidaat die de rol kon vervullen van het nieuwe lid: iemand die van Chinese afkomst is. De buurvrouw vroeg aan A of zij deze rol kon spelen.

Het script 

Het verhaal gaat over een filmclub die samenkomt als er een pakketje van ‘AliBebe’ wordt afgeleverd. Dit bevat (voordelige) geheugenkaartjes voor camera’s. Alleen geven die kaartjes een probleem. Zo verschijnen er negatieve en kritische reacties op de hoofden van clubleden. In drie groepjes worden de leden verdeeld en elk groepje moet op zoek gaan naar de oorzaak van het probleem. Een van de groepjes komt met de uitleg dat het een nieuw virus is en een ander denkt dat het een mutatie is van COVID-19. Aan het einde van het verhaal komt een nieuw lid, afkomstig uit China, de zaal binnenlopen. Wanneer deze de verpakking bekijkt, begint ze te lachen. In het script staat het volgende: 

“De tekst op de verpakking is verkeerd vertaald: het gaat niet om geheugenkaartjes maar om ‘leugenkaartjes’. Deze zijn eigenlijk alleen bedoeld voor de binnenlandse markt zodat de regering de bevolking beter kan monitoren. Met een ‘gewoon’ Europees kaartje is het probleem verholpen.”

In het script komen enkele thema’s naar voren die racistisch zijn en negatieve, stereotyperende beelden oproepen. Bijvoorbeeld het coronavirus, 5G, geheugenkaartjes en webshops uit China.

Mailcontact buren

A besloot haar buurvrouw te e-mailen na het doorlezen van het script. In de e-mail benoemde ze dat ze door de rol zich niet welkom voelde en het er op leek dat ze als een vreemdeling werd behandeld. A voelde zich geprofileerd vanwege haar uiterlijk, culturele achtergrond en de toegewezen rol van iemand met een andere afkomst. De buurvrouw stuurde een korte e-mail waarin ze schreef dat het nooit haar bedoeling was om A te beledigen en dat ze zich wilde verontschuldigen als ze haar gekwetst had. 

De volgende dag kwamen de vriend van A en de man van de buurvrouw met elkaar in contact via de mail. In een woordenwisseling waarbij de emoties hoog opliepen, liet de buurman weten dat hij het ‘persoonlijk onverteerbaar’ vond dat iemand zijn vrouw uitmaakte voor een racist. Hij beschuldigde A ook van een toxische persoonlijkheid, haat en het maken van racistische opmerkingen. Ten slotte voegde de buurman er aan toe dat dit nog niet het einde was van hun conflict. In een mail terug antwoordde de vriend van A dat ze zich beiden niet veilig voelden door de reactie van de buurman. Daarop reageerde de buurman dat ze zich niet onveilig hoefden te voelen. Hij voegde als ‘grap’ eraan toe dat hij te oud is om iemand ‘om te leggen’. 

De rol van Asian Raisins

Toen A een mail naar haar buurvrouw stuurde, meldde ze het incident ook bij het meldpunt van Asian Raisins (AR). Diezelfde dag liet een vrijwilliger van AR aan A weten dat de melding werd verwerkt. Ook vroeg de vrijwilliger of de organisatie nog ergens anders mee kon helpen. A vroeg of ze met iemand van Asian Raisins kon bellen en liet weten dat ze haar huis niet durfde te verlaten uit angst wegens de bedreiging die ze had gekregen. 

Het videogesprek vond de volgende dag plaats. A vertelde dat ze de huisbaas al om hulp had gevraagd en liet ook weten dat ze zich eindelijk thuis voelde bij Asian Raisins, iets wat ze niet eerder had meegemaakt:

“Ik ben zo gelukkig om jullie steun te hebben! Jullie allemaal bij Asian Raisins empoweren mij als eerste-generatie Chinees-Nederlander, ik zou er echt naar uitkijken om jullie allemaal een keer te ontmoeten. Door jullie kracht en warmte voel ik me echt thuis, als een grote blije familie :)” 

Afloop 

Twee dagen na het gesprek tussen A en AR ging de huismeester het gesprek aan met haar buren. De buurman drong er op aan dat A haar excuses zou aanbieden. Daarnaast belde hij A’s partner hierover waarmee hij A forceerde tot excuses. De buurvrouw die het script had gestuurd had een paar dagen hiervoor haar excuses aan A aangeboden. A wilde het liefst de zaak afsluiten en vrede creëren wat tot de beslissing leidde om een vriendelijke e-mail naar de buren te schrijven waarin ze haar excuses aanbood. Ze vertelde aan AR dat ze wist dat ze zich niet moest verontschuldigen maar dat ze blij was dat de buurvrouw haar lesje had geleerd en in de toekomst geen Oost-Aziatische mensen voor haar script meer zou recruiten. Verder bood A geen excuses aan in de mail voor het feit dat ze de buurvrouw een racist had genoemd. De buren gingen akkoord met A‘s communicatie. 

Twee maanden later overleed de buurman. A en haar partner hadden oprecht medelijden met de buurvrouw en schreven haar een kaartje. A gaf aan dat ze hoopt dat de buurman in vrede rust. Voor haar is dit ook een vorm van afsluiting: de wrok is weg of vervangen door mededogen.

De vrijwilligers die aan deze zaak hebben meegewerkt kijken met gemengde gevoelens terug: ze zijn enerzijds blij dat ze A door middel van een gesprek konden helpen. Een luisterend oor en advies was iets dat ze hoog nodig had. Echter moest ze haar excuses aanbieden voor iets wat niet haar schuld was om de vrede te bewaken. 

Heb jij iets meegemaakt of gezien wat niet door de beugel kan? Laat het ons weten via het meldpunt of stuur ons een privé bericht op Instagram of Facebook. Wij staan voor je klaar. 

*Wegens privacy redenen is de naam geanonimiseerd. De echte naam is bij de redactie bekend.