Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid weigert anti-Oost- en Zuidoost-Aziatisch racisme daadwerkelijk te bestrijden

  • Home
  • Actueel
  • Uitgelicht
  • Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid weigert anti-Oost- en Zuidoost-Aziatisch racisme daadwerkelijk te bestrijden

Op 18 maart 2024 verscheen het onderzoeksrapport “Onderzoek naar ervaren discriminatie en racisme bij mensen met een (Zuid-)Oost-Aziatische herkomst in Nederland” (EDAN). Dit eerste systematische en wetenschappelijke onderzoek naar racisme jegens Oost- en Zuidoost-Aziatische mensen in Nederland kreeg grootschalige aandacht in de media en bracht opnieuw het gesprek in de samenleving op gang. Maar wat vindt Asian Raisins van de langverwachte EDAN?

Samenvatting onderzoek

Uit het onderzoek blijkt dat ruim 1/3 van de mensen met een Oost- of Zuidoost-Aziatische afkomst in Nederland racisme ervoeren in het afgelopen jaar. Deze cijfers zijn vergelijkbaar met andere gemarginaliseerde gemeenschappen van kleur. Mensen met een Chinese afkomst ervaren bovendien evenveel racisme als de meest gestigmatiseerde gemeenschap van kleur in Nederland, namelijk mensen met een Marokkaanse afkomst. Het racisme vindt primair plaats in de openbare ruimte, het onderwijs en op werk of bij het zoeken van werk. Het gaat hier om onvriendelijke behandeling, kwetsende grappen, nageroepen of gepest worden, ongelijk of met wantrouwen behandeld worden en een te lage inschatting van het intelligentieniveau.

Een cruciale oorzaak van dit racisme is de waarneming van een persoon hun afkomst als Oost- of Zuidoost-Aziatisch. Tegelijkertijd leidt het racisme op persoonlijk niveau tot psychische en fysieke klachten, en op maatschappelijk niveau tot een lagere betrokkenheid bij de Nederlandse samenleving. Op basis van deze resultaten concludeert EDAN de merkwaardigheid van de mate van ervaren racisme ten aanzien van de modelminderheidspositie. Verder worden aanbevelingen gedaan voor het meenemen van anti-Oost- en Zuidoost-Aziatisch racisme in algemeen antidiscriminatiebeleid en het stimuleren van dialoog over het ervaren racisme.

‘Verrassende’ uitslag is maar topje van de ijsberg

Voor velen vielen de resultaten van EDAN rauw op hun dak. Door de modelminderheidsmythe heerst namelijk het beeld dat Oost- en Zuidoost-Aziatische mensen het goed doen en hebben in de Nederlandse maatschappij. Deze ervaringen zijn echter allesbehalve nieuw. Sinds 2020 zetten wij ons in tegen anti-Oost- en Zuidoost-Aziatisch racisme in Nederland. We kaarten deze onderbelichte vorm van institutioneel racisme structureel aan bij instituties en de overheid door onze eigen ervaringen met racisme te delen. Dat dit racisme diep is geworteld in de gehele Nederlandse samenleving, van het onderwijs tot de arbeidsmarkt, is voor ons een vanzelfsprekendheid .

We gaan er zonder enige twijfel vanuit dat meer mensen racisme meemaken dan is gerapporteerd. Ten eerste omdat (anti-Aziatisch) racisme zo genormaliseerd is in Nederland. Daarom is het voor veel Oost- en Zuidoost-Aziatische mensen lastig te herkennen en wordt het dus ook niet als dusdanig ervaren en gerapporteerd. Velen hebben racistische en stereotyperende denkbeelden geïnternaliseerd. Ten tweede is het aannemelijk dat de daadwerkelijke cijfers van het racisme aanzienlijk hoger liggen door het lagere vertrouwen van onze gemeenschappen in instituties, wat tevens is aangetoond in het onderzoek. Onze ervaring als informeel meldpunt voor anti-Oost- en Zuidoost-Aziatisch racisme wijst erop dat onze gemeenschappen maar mondjesmaat gebruikmaken van geïnstitutionaliseerde antidiscriminatievoorzieningen. Mede omdat meldingen vaker niet dan wel serieus worden genomen door veelal witte behandelaren.

Gezellig blijven praten is niet de oplossing

De verantwoordelijke Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid geeft als reactie op de onderzoeksresultaten aan dat discriminatie onacceptabel is en voorkomen moet worden. Daarom wordt alles uit de kast getrokken om dit ook daadwerkelijk te doen, maar niet heus. Met een karige €50K neemt de minister braaf de aanbeveling van EDAN over om reflectiegesprekken met de Oost- en Zuidoost-Aziatische gemeenschappen te organiseren: drie bewustwordingssessies door middel van dialoog. 

Asian Raisins vindt dat de minister hiermee de plank volledig misslaat en een buitenkans mist om serieus werk te maken van het bestrijden van anti-Oost- en Zuidoost-Aziatisch racisme. Het voorkomen van racisme doe je niet met het bijeenbrengen van gemeenschappen om het nog eens te hebben over in welke mate en in welke vorm zij racisme meemaken. Dit was al duidelijk en EDAN onderstreept dit nog eens empirisch. (Waar is het onderzoek anders voor uitgevoerd?!). Al helemaal niet als deze specifieke gemeenschappen inmiddels al tig van zulke reflectiesessies hebben gehad. De ervaringen zijn gedocumenteerd en op te vragen. De Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme (NCDR) beschikt nota bene over deze inbreng dankzij de, op aandringen van de gemeenschappen, georganiseerde townhall sessie over anti-Aziatisch racisme.

Delen van de Oost- en Zuidoost-Aziatische gemeenschappen hebben zich dan ook al uitgelaten over de totale onzin van het organiseren van reflectie- en dialoogsessies als vervolg op het onderzoek. Helaas zijn zij wederom niet betrokken door de overheid bij de totstandkoming van de aanbevelingen richting de Tweede Kamer. Deze passieve houding laat zien dat de overheid liever óver dan mét Oost- en Zuidoost-Aziatische mensen praat. Dit is exemplarisch voor anti-Aziatisch racisme: het wordt zó niet serieus genomen en niet erkend, dat men nog steeds in de illusie leeft dat het op te lossen valt met wat gepraat. Zelfs na een onderzoek als EDAN, welke om precies dezelfde trieste reden pas in 2021 is verzocht uit te voeren doordat politieke partij DENK hier een motie over indiende.

Wat dan wel?

Stop met het steken van geld in het laten doen van nog meer onderzoek naar en het organiseren van nog meer praatsessies over anti-Oost- en Zuidoost-Aziatisch racisme. Betrek onze gemeenschappen niet bij een door een wit onderzoeksinstituut opgesteld plan voor het vergaren van kennis die al beschikbaar is, maar laat onze gemeenschappen zelf de aanpak van de bestrijding van anti-Oost- en Zuidoost-Aziatisch racisme bepalen. Onze eigen geleefde ervaringen en hieruit voortvloeiende ideeën bieden immers het sterkste tegengif voor het racisme waar wij aan worden blootgesteld. Het enige wat hiervoor nodig is, is het budget om dit te faciliteren en het vertrouwen in de Oost- en Zuidoost-Aziatische gemeenschappen in Nederland dat zij zelf het best weten hoe een racisme-vrije samenleving er voor hen uit ziet.

Al met al dringt Asian Raisins de minister aan om:

    1. EDAN aan te grijpen als keerpunt in de Nederlandse geschiedenis;
    2. Oost- en Zuidoost-Aziatische mensen in Nederland eindelijk serieus te nemen in het structureel en institutioneel racisme dat zij iedere dag onder ogen moeten komen
    3. Onszelf eigenaar en leider te maken van onze weg naar bevrijding. 

Geef ons het vertrouwen en de autonomie, geef ons de benodigde middelen, geef ons onze stemmen en luister naar onze eigen plannen. Alleen dan komen we dichter bij een representatief, inclusief, gelijkwaardig en uiteindelijk racisme-vrij land.

Lees door op de knop hieronder te klikken de verzonden brief met eisen aan de minister die wij samen met Pan Asian Collective en Tom Zwart hebben geïnitieerd en welke is ondertekend door 35 organisaties en 12 personen uit en verbonden met de Aziatische gemeenschappen in Nederland.

Comments are closed