Click here for an English adaptation of this opinion piece.
Opgelet, dit artikel bespreekt geweld en doodsbedreigingen. Asian Raisins staat achter geen enkele vorm van geweld inclusief doodsbedreigingen. We zullen het niet steunen of aanmoedigen noch staan wij achter mensen die geweld plegen in onze naam.
In dit opiniestuk bespreekt Josin Hu de zwakke en gevoelloze reactie uit de maatschappij, daders en media. Na vijf maanden radiostilte gaat dit uiteindelijk ten koste van het echte slachtoffer.
Schokkend is het om te zien. Aan het begin van het jaar werd een Aziatische vrouw publiekelijk vernederd in de trein. Niet alleen is het teleurstellend dat er op deze manier mensen onnodig worden gekleineerd, maar de dove reactie van de maatschappij, de daders en de media zijn evenwel gevoelloos als kortzichtig.
Op een winterdag in januari, op de laatste stoptrein van Utrecht naar Zwolle en rond Amersfoort, werd S. begroet met een groep witte jongeren die zingend de trein in kwamen. Net terug van een leuke alcohol-gevulde avond, zingen de jongeren uit volle borst ‘Hoe lang is een Chinees, hij is de beste vriend van onze Kees’. Dit was puur als verwijzing naar één van hun vrienden met de naam Kees, aldus het groepje.
Na een tijdje te hebben afgewacht pakte S. de camera erbij, vroeg hun om te stoppen met het lied te zingen en begon toen met filmen. In dit filmpje is te zien hoe S. het groepje confronteert – waarschuwende dat dit op YouTube zal komen. De jongeren geven geen direct gehoor en blijven het lied zingen. Nadat de camera is weggestopt vraagt S. het groepje om te stoppen. Volgens S. is ze daarna herhaaldelijk uitgescholden en moest ‘haar bek houden’, iets wat sterk wordt ontkend door het groepje.
In de woorden van E, één van de jongeren die erbij was, waren ze niet bewust van de gevoelens van S. ‘We hadden totaal niet door dat het kwetsend voor haar zou zijn. De vrouw stond er heel vrolijk bij en liet totaal niet blijken dat ze het niet fijn vond’
Zelfs als men dit accepteert als een naïef en oprecht falen in sociale bekwaamheid – denkend dat S. zo’n lied leuk zou vinden – en ondanks dat ik toegeef dat het soms moeilijk is om dronken met anderen om te gaan, neemt dit niet weg dat de tekst van het lied ongepast en kwetsend is. Het past binnen een lange geschiedenis van vergelijkbare racistische media. Deze jongeren moeten begrijpen, indien ze het nog niet begrepen, dat het zingen van dit lied kleinerend is, in elke vorm, bij elk bijzijn en richting wie dan ook.
‘Het zingen van dit lied is inderdaad een grap, een racistische grap.’
Men mag hierbij beargumenteren dat het een grapje is. Ik ben het ermee eens, het is een grap. Echter is datgene waar we om lachen een karikatuur van de Chinese taal. Dit gaat niet om Chinees zoals daadwerkelijk wordt gesproken. Dit gaat om Chinees als een taal die niet met respect kan worden behandeld. Het gaat ten koste van Chinezen en Chinese Nederlanders en is gebaseerd op het beledigen van anderen. Het zingen van dit lied is inderdaad een grap, een racistisch grap.
Wanneer Nederlandse tolerantie als wereldwijd voorbeeld wordt genomen en mensen hun respect voor andere culturen trots van de daken roepen, zie ik het als hypocriet dat men hun daad niet bij het woord voegt. Intenties alleen zijn nooit voldoende. Jezelf uitroepen tot tolerant is geen geldig alternatief voor tolerant zijn.
De 50 seconden lange clip is inderdaad op YouTube beland. Deze heeft weinig aandacht gekregen behalve van trollen, inclusief het groepje jongeren dat hierbij was: ‘Wat een gezelligheid in de trein, heb ik nou nooit’, ‘Mag ik 2 fong yong hai?’ De oorspronkelijke video is later per privacyklacht offline gehaald. Terecht beschrijft S. dat dit ‘…voelde als een trap na’.
Opmerking onder de YouTube video, door L. uit het groepje,
Desalniettemin, vijf maanden later werd dit toch opgepakt en er is via Asian Raisins in korte tijd veel aandacht voor gekomen. Het groepje is hierbij geïdentificeerd en hun naam en baan gepubliceerd op onder andere @broodjekaasmetsambal.
Kort hierna hebben de jongeren meerdere keren hun excuses proberen aan te bieden. Er wordt echter afgeleid van het brandpunt. Zo beschrijven ze dat ze zichzelf ook aangevallen voelen. ‘Het feit dat onze privacy is geschonden … en andere zijn aangezet om ons te stalken/lastig te vallen staat ook niet netjes.’
De publicatie had het nare gevolg dat er doodsbedreigingen worden verstuurd en deze veroordeel ik dan ook sterk. Geweld hoort niet bij de kernwaarden van Asian Raisins en hoort niet binnen onze strijd tegen racisme. Het is triest en doet niets ter bevordering van de strijd tegen racisme. Ik betreur het zeer.
Echter is dit niet de schuld van S. Zij heeft niemand aangezet tot bedreiging noch deze zelf verstuurd, enkel hun acties gepubliceerd op YouTube. De crux is dat doodsbedreigingen veelal grote woede vertegenwoordigen. Wat deze jongeren hadden gedaan verdient geen doodsbedreigingen, maar het verdient wel de woede.
Er wordt keer op keer herhaald dat het nooit hun intentie was geweest om hier iemand mee te kwetsen. ‘Sorry’ komt vaak voor en dialoog wordt reeds aangeboden.
Uit een per mail verstuurde excuusbrief naar S.
Niettemin, vraag ik me wel af waarom dit vijf maanden op zich heeft laten wachten. Notabene stelt de titel van het filmpje: ‘Racisten zingen voor mij “Hoe lang is een Chinees” ‘ en als dit werkelijk niet hun intentie was, is er toch vijf maanden lang niks mee gedaan.
Het is eigenlijk geen wonder dat S. hun excuses niet wilt. Een excuusbrief behoort niet te benoemen wat voor nare dingen jou zijn overkomen. Men hoort niet vijf maanden te wachten totdat zoiets viraal is gegaan. Jouw goede intenties gebruiken als rechtvaardiging van jouw slechte acties biedt geen voldoening aan het slachtoffer.
Een excuus zoals dat van hun is naar mijn mening niet oprecht. Hun excuus was niet in het belang van het slachtoffer. Hun excuus was in het belang van de schrijver. Een schrijver die pas in actie kwam toen ze persoonlijk de woede van de community aanvoelde.
Uit een per mail verstuurde excuusbrief naar S.
De focus die Olger Koopman legt op de doodsbedreigingen is onzorgvuldig met misleidend en schadelijk resultaat. Ondanks dat hij goed de ernst van doodsbedreigingen omvat, onderschat hij de negatieve gevolgen voor mevrouw S.
Zo wordt het incident op een subtiele wijze afgewezen. Er wordt gelet op de leeftijd van het incident ‘Het filmpje is al vijf maanden geleden…’ in wezen aanduidend dat dit gaat om ‘oude koeien uit de sloot halen’. De inleidende alinea spreekt over alle hatelijke, schrikbarende en enge reacties die E. krijgt. S. wordt niet één keer benoemd.
Het beschrijft verder de ‘uitgelaten’ stemming en hoe het lied al de hele dag wordt gezongen. Hij stelt dat het een ‘populair’ nummer is in de kroeg en benoemt meteen dat het lied werd gezongen voor Kees. Hiermee lijkt het alsof dit racistisch gedrag normaal is of behoort te zijn. Het is duidelijk dat de lezer alleen afschuw hoort te hebben voor de bedreigingen en niet het gedrag getoont door E. en co.
Daarnaast is deze representatie oneerlijk tegenover S. Voor een regionale krant is het bijzonder dat er naar de jongeren wordt verwezen als ‘Harderwijkers’. Dit zet S. neer als de ander. Koopman presenteert haar weigering tot dialoog zonder de nodige context en hij vergeet daarbij dat niet alle spijtbetuigingen even oprecht zijn. Ook wordt ter wege gelaten dat S. deze doodsbedreigingen nooit heeft aangespoord. Het lijkt alsof zij irrationeel en emotioneel handelt.
Lijdend aan dezelfde vertraging werd dit artikel pas geschreven als reactie op de doodsbedreigingen, niet het incident zelf. Vooral vanwege de snelheid waarmee dit artikel de Nederlandse media overging – binnen enkele uren grof overgenomen door o.a. NOS, AD, Gelderlander, ED, PZC, Tubantia, Metro – vraag ik me af naar wie de sympathie van de schrijver(s) en redacties gaat.
Al met al betreur ik het dat deze situatie op deze manier is uitgepakt. Het maken en tolereren van grappen die ten koste gaan van minderheidsgroepen, zolang de intentie maar goed ligt. Het kortzichtige excuus dat werd aangeboden vanwege eigenbelang. Evenals een gevoelloze verdraaiing door de media die meer sympathie toont voor de daders. Uiteindelijk wordt het slachtoffer vergeten.
Als een non-profit belangenorganisatie voor Oost- en Zuidoost-Aziatische mensen in Nederland zijn wij afhankelijk van de vrijgevigheid van donateurs. Strevend naar een samenleving die open en welkom is voor iedereen, komen wij op voor de rechten van deze mensen.
Comments are closed