Asian Raisins heeft meerdere meldingen over racisme in de trein ontvangen in 2024: de daders waren medepassagiers en soms ook NS-conducteurs. Wij constateren dat meldingen over racisme in de trein niet adequaat worden opgepakt door NS, waardoor slachtoffers zich onveilig voelen en niet serieus genomen worden.
In 2024 ontving Asian Raisins een melding van iemand die had gezien hoe een zwangere Aziatische vrouw werd toegeschreeuwd door een NS conducteur, lastig werd gevallen en uiteindelijk de trein uit werd gezet. Voorafgaand aan dit incident was deze conducteur een stiltecoupé binnengekomen, waar op dat moment meerdere passagiers zaten te praten. Ze sprak op luide toon en in het Engels specifiek de Aziatische vrouw aan met de mededeling dat “passagiers stil moeten zijn’’. Toen de vrouw de conducteur vroeg zachter te praten, zou zij hebben geantwoord: “Ik werk hier, dus ik mag hard praten”. Daarna zou ze de zwangere vrouw een por hebben gegeven en “Kijk me aan!” in haar gezicht hebben geroepen. De partner van de vrouw sprak de conducteur in het Nederlands aan en het stel besloot de politie te bellen. Hierop werden ze beiden door de conducteur de trein uitgezet.
Na dit voorval diende het stel via e-mail een klacht in bij NS, maar een reactie bleef uit. Toen ze voor een antwoord naar de klantenservice belde, werden ze doorverwezen naar de politie. Het feit dat NS niet reageert op dit soort klachten en geen passende maatregelen neemt, toont aan dat situaties als deze niet serieus worden genomen. De problematiek wordt gebagatelliseerd en meldingen worden bij de politie over de schutting gegooid.
Na een oproep van Asian Raisins zijn er bij ons meerdere meldingen binnengekomen van passagiers die racisme hebben ervaren door NS-personeel of door medepassagiers. Dit laat zien dat het niet om losstaande voorvallen gaat, maar om een structureel probleem.
Zo ontvingen we een melding van een passagier die, toen ze de trein instapte, van top tot teen werd bekeken door een conducteur, die haar vervolgens begroette met “Ni hao” (wat ‘hallo’ betekent in het Mandarijn Chinees). Op het eerste gezicht lijkt dit misschien onschuldig of zelfs vriendelijk, maar het is een pijnlijk voorbeeld van een diepgeworteld generaliserend denkbeeld.
Uitingen gebaseerd op impliciete aannames worden ook wel ‘micro agressies’ genoemd. De aanname dat iemand van Chinese afkomst is, puur op basis van iemands uiterlijk en je eigen vooroordelen, draagt bij aan de normalisatie van generalisaties op basis van uiterlijke kenmerken en racisme. Dergelijke opmerkingen versterken de ervaring van exclusie door het slachtoffer. Het geeft de boodschap dat de persoon in kwestie ‘anders’ is en niet thuishoort in Nederland. Veel mensen met een Oost- en Zuidoost-Aziatisch uiterlijk horen dagelijks soortgelijke opmerkingen.
Naast bovenstaande voorvallen ontvingen we ook meldingen over andere incidenten die plaatsvonden tijdens een reis met NS. Enkele daarvan worden hier met toestemming van de melders anoniem gedeeld:
Wie een melding over racisme doet bij de politie kan helaas ook niet altijd op begrip rekenen. Een andere melder van Aziatische afkomst ging na een racistisch incident direct naar het politiebureau. Tijdens een reis met een andere vervoersdienst (RET) was ze lastiggevallen door een groep tieners en ze had met haar telefoon een video van het voorval opgenomen. De medewerkers op het politiebureau vertelden haar dat een volwassen vrouw hiervoor niet naar het politiebureau moet komen, maar “sterker in haar schoenen moet staan en er gewoon over moet praten met vrienden, of moet gaan mediteren”.
De politie weigerde haar aangifte op te nemen, terwijl aangifte doen van discriminatie bij de politie wel degelijk mogelijk is. Dit geeft helaas aan dat de politie deze meldingen ook niet altijd serieus neemt. Dit ontmoedigt mensen om aangifte te doen, juist omdat de politie zelf drempels maakt waardoor melders hun verhaal niet kunnen doen. Terwijl de politie aangeeft aangiftes en meldingen juist te willen stimuleren van discriminatie, stopt het proces vaak al bij de receptie waardoor die aangiftes en cijfers er uiteindelijk niet komen.
We leven in een diverse samenleving en als openbare vervoersdienst zou de NS juist een voorbeeld moeten zijn in het bevorderen van inclusiviteit en wederzijds respect. Asian Raisins roept de NS op om zelf verantwoordelijkheid te nemen, deze meldingen met meer begrip en respect te behandelen en concrete maatregelen of procedures te implementeren om racisme binnen hun organisatie tegen te gaan.
Heb je zelf racisme meegemaakt bij de NS, van een medewerker of medepassagier? Je kunt hierover een melding doen bij ons meldpunt.
Als een non-profit belangenorganisatie voor Oost- en Zuidoost-Aziatische mensen in Nederland zijn wij afhankelijk van de vrijgevigheid van donateurs. Strevend naar een samenleving die open en welkom is voor iedereen, komen wij op voor de rechten van deze mensen.
Comments are closed